Tu Hội Thừa Sai Chúa Giêsu
Thư số 128 / Năm XI
* * *
LÁ THƯ ANH TỔNG PHỤ TRÁCH
Tháng 05/ 2021
-------------
TĨNH TÂM VỚI TÔNG THƯ PATRIS CORDE
TRÁI TIM HIỀN PHỤ
Phan Rang, ngày 20.04.2021
Thưa quý Anh Linh Mục,
Toàn thể anh chị em TSCG quý mến,
Nguyện xin ân sủng Đức Giêsu Kitô - Chúa chúng ta, Tình yêu của Chúa Cha và ơn thông hiệp của Chúa Thánh Thần ở cùng tất cả anh chị em.
Tháng hoa kính Đức Mẹ đã về. Anh chị em chúng ta hân hoan kính chào Mẹ với những cánh hoa tươi và tâm tình thảo mến dâng lên Mẹ. Và với Mẹ, không có hoa nào làm vui lòng Mẹ hơn là Tràng hoa Mân Côi. Xin anh chị em hãy sốt sắng dâng kính Mẹ chuỗi Kinh Mân Côi mỗi ngày, cầu nguyện theo ý Mẹ nha.
Chúng ta đang sống trong Năm Thánh Kính Thánh Cả Giuse. Chính vì thế, trong những tháng này, Anh Hai mời gọi anh chị em hãy tích cực tìm hiểu và học hỏi về Thánh Giuse nhiều hơn để hiểu biết và yêu mến Ngài hơn. Mời anh chị em cùng tĩnh tâm tháng này dưới sự hướng dẫn của +TGM. Giuse Ngô Quang Kiệt:
WGPLS (18.1.2021) – Hãy có trái tim hiền phụ để tự hiến. Chỉ khi tự hiến ta mới có niềm vui chu toàn ơn gọi. Đừng chỉ hi sinh. Đừng thụ động chịu đựng. Hãy tự hiến. Hãy có tình yêu. Như thế mới có niềm vui trong ơn gọi. Tự hiến hết mình cho tha nhân. Nhưng phải tôn trọng tự do của họ.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã khai mạc Năm Thánh Giuse ngày 8-12-2020 vừa qua. Đây là Năm Thánh đầu tiên cử hành dành cho Thánh Cả Giuse. Tại sao mở Năm Thánh Giuse?
I. LÝ DO MỞ NĂM THÁNH GIUSE
1. Kỷ niệm.
Cách đây 150 năm, ngày 8-12-1870, Đức Thánh Cha Piô IX ban hành sắc lệnh Quemadmodum Deus, tuyên bố Thánh Giuse là người bảo trợ của Giáo hội Hoàn vũ. Năm nay, kỷ niệm 150 năm biến cố này, Đức Thánh Cha Phanxicô muốn tiếp tục khẳng định Thánh Giuse là Đấng Bảo Trợ Hội Thánh toàn cầu. Một lần nữa phó thác Hội Thánh trong tay Thánh Cả. Xin Thánh Cả chăm sóc giữ gìn. Đặc biệt trong cơn đại dịch covid-19.
2. Đại dịch.
Đức Thánh Cha Phanxicô khẳng định thao thức dâng Giáo hội cho thánh Giuse của ngài chín muồi trong đại dịch. Quả thực thánh Giuse đã là Đấng cứu giúp con người chống chọi với dịch bệnh.
Lịch sử ghi lại: vào năm 1838 thành phố Avignon bên Pháp bị dịch bệnh nặng nề. Cha chính xứ và ông thị trưởng cùng tha thiết cầu nguyện xin thánh Giuse cứu giúp. Với lời hứa sẽ dâng lễ trọng thể kính Thánh Cả trong suốt cả năm. Thật lạ lùng, dịch bệnh chấm dứt mau chóng và tuyệt gốc.
Bỏ Avignon, dịch bệnh sang tàn phá Lyon. Noi gương thành phố Avignon, người dân Lyon cũng bảo nhau chạy đến cùng thánh Giuse. Thoạt tiên một ngôi làng bị dịch bệnh. Người dân cầu khẩn thánh Giuse. Và đã thoát dịch bệnh một cách diệu kỳ.
Tại chính thành phố Lyon, gia đình luật sư Augery được phép lạ. Ông có đứa con tên Théodore Augery, 7 tuổi, bị nhiễm dịch bệnh nặng, thoi thóp nằm chờ chết. Ông tha thiết cầu nguyện với thánh Giuse. Ông làm tuần cửu nhật kính Thánh Giuse. Hứa dâng lễ 9 ngày liền trong nhà thờ kính Thánh Giuse. Đốt nến trước toà thánh nhân. Và sẽ khắc bảng tạ ơn thánh Giuse nếu con ông được khỏi bệnh. Các bác sĩ cho biết có cố gắng tối đa cậu bé cũng chỉ sống được 2 giờ nữa. Họ yêu cầu đưa cậu bé xuống nhà cách ly. Vừa tới nhà cách ly, cậu bé chỗi dậy. Tỉnh như sáo. Khoẻ như chưa từng bị bệnh (The Glories of the Catholic Church).[1]
Tiếng lành đồn xa. Từ đó bất cứ nơi đâu bị dịch bệnh, mọi người chạy đến với thánh Giuse, Đấng yêu thương và đầy quyền năng, có thể xua tan dịch bệnh.
3. Người cha
Trong đại dịch covid-19, Đức Thánh Cha ghi nhận công lao của những người phục vụ âm thầm. Chính họ giúp mọi người tồn tại và vượt qua đại dịch. Thánh Giuse cũng là một người phục vụ âm thầm. Xứng đáng nêu gương cho chúng ta noi theo.
Đàng khác Đức Thánh Cha cũng muốn nêu gương một người cha âm thầm. Kêu gọi các người cha ý thức trách nhiệm. Và cho mọi người ý thức trách nhiệm của mình. Vì thế giới hôm nay đang vắng bóng người cha. Tại sao thế giới vắng bóng người cha? Có nhiều lý do.
Trong xã hội nông nghiệp, người cha luôn đứng đầu gia đình trong tất cả mọi công việc. Con cái quây quần trong gia đình. Người cha điều khiển việc nhà. Phân công cho từng người. Quyết định mọi việc quan trọng. Nhưng trong xã hội công nghiệp. Đặc biệt công nghiệp điện tử. Con cái không còn quây quần trong gia đình. Mỗi người mỗi phương. Mỗi người mỗi ngành nghề khác nhau. Người cha không còn làm chủ và phân công trong gia đình nữa. Vai trò làm chủ của người cha mờ nhạt.
Trong xã hội đề cao cá nhân, người cha mất uy thế. Xã hội biến chuyển. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường lấy tiền làm thước đo. Những đứa con thành đạt mặc nhiên có tiếng nói quyết định trong gia đình. Và vì công việc, người trong gia đình, nhất là những người đã trưởng thành, ít có dịp đoàn tụ. Vai trò người cha bị giảm thiểu.
Trong xã hội đề cao tự do. Ly dị rất nhiều. Xuất hiện nhiều bà mẹ đơn thân. Nhiều gia đình không có bóng dáng người cha. Nhiều đứa con không được ở bên cha. Giáo dục đào tạo thiếu tính cách mạnh mẽ quyết đoán của người cha. Người cha vắng bóng trong gia đình. Về phương diện thể lý. Và cả về phương diện tinh thần.
Trong tình hình ấy, Đức Thánh Cha vừa gây ý thức cho các người cha. Không ra mặt nhưng vẫn có thể âm thầm phục vụ. Vừa gây ý thức trách nhiệm cho mọi người. Ai cũng phải quan tâm chăm sóc người bên cạnh. Với tâm tình người cha âm thầm phục vụ. Để trở thành người cha âm thầm, không gì bằng chiêm ngưỡng và noi gương Thánh Cả Giuse.
II. THÁNH GIUSE NGƯỜI CHA ÂM THẦM
Tông huấn Patris Corde trình bày thánh Giuse như một người cha âm thầm với những đức tính như sau.
1. Âm thầm yêu thương
Trong Tin Mừng không thấy thánh Giuse lên tiếng bao giờ. Nhưng ngài luôn làm việc. Hai hình ảnh rất quen thuộc diễn tả thánh Giuse âm thầm làm việc.
Hình ảnh thứ nhất: thánh Giuse đưa Chúa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai cập. Tôi rất thích bức tranh của Albretch Durer. Đức Mẹ bế Chúa Giêsu ngồi trên lưng lừa. Thánh Giuse một tay dắt lừa. Một tay cầm đèn. Mắt vẫn hướng về Chúa Giêsu và Đức Mẹ ngồi trên lưng lừa. Vì mẹ yếu con thơ. Phải canh chừng cẩn thận xem các ngài ngồi có vững không. Có vấn đề gì không. Hay giản đơn là chỉ quan tâm thôi. Còn bản thân ngài tay dắt lừa, đi chân không. Trời đêm tối. Đã soi đèn cho lừa và hai người ngồi trên lưng lừa. Thế mà ngài vẫn không nhìn đường đi, dù trời đêm tối. Chỉ quan tâm lo lắng cho Chúa Giêsu và Đức Mẹ. Thật là một tình yêu chan chứa. Miệng không nói gì. Nhưng cử chỉ và đặc biệt ánh mắt nói lên ngài yêu thương Chúa và Mẹ biết bao.
Hình ảnh thứ hai: thánh Giuse làm thợ mộc. Có nhiều tranh ảnh vẽ cảnh tượng này. Thông thường là thánh Giuse đang cưa gỗ. Gần đó, Đức Mẹ ngồi đan áo. Còn Hài Nhi Giêsu thì đang chơi đùa bên cha mẹ. Tranh của Georges De La Tour thì vẽ thánh Giuse đang làm thợ mộc. Ngài làm việc cho đến tối mịt. Cậu bé Giêsu cầm nến soi cho cha làm việc. Ánh nến chiếu lên khiến mặt thánh Giuse rạng rỡ. Ngài vui vì được làm việc phục vụ Chúa Giêsu và Đức Mẹ. Ngài vui vì được Chúa Giêsu soi đèn.
Tất cả nói lên tình yêu thương. Yêu thương Âm thầm nhưng rất mãnh liệt. Làm việc và phục vụ Chúa là niềm vui của thánh Giuse. Niềm vui và mệt nhọc rất âm thầm. Vì công việc tầm thường. Chẳng ai biết đến. Nhưng chính nhờ công việc âm thầm mệt mỏi ấy mà Chúa Giêsu lớn khôn. Trở nên trưởng thành. Hoàn thành công trình cứu độ thế giới.
Người yêu thương chân thực luôn âm thầm. Gánh chịu mọi khó khăn thử thách. Miễn sao chương trình của Chúa được thực hiện. Và người thân yêu chung quanh được hạnh phúc.
Để diễn tả điều này, Đức Thánh Cha nhắc lại tấm gương của tổ phụ Giuse. Tổ phụ Giuse bị anh em ghen ghét muốn giết chết. Sau cùng họ bán ngài sang Ai cập. Ngài làm nô lệ trong nhà quan Putipha. Bị vu oan giá hoạ và bị tống vào nhà tù. Bị quên lãng trong nhà tù. Nhưng sau cùng ngài trở thành tể tướng nước Ai cập. Khi nhận ra ngài, các anh em rất sợ ngài trả thù. Nhưng tổ phụ cho biết đó là thánh ý Thiên Chúa. Nên ngài chấp nhận tất cả. Ôm lấy những đau đớn, khổ cực, nhục nhã cho riêng mình. Để kế hoạch của Thiên Chúa được thực hiện. Và mọi người thân yêu được hạnh phúc. Thật là một tình yêu âm thầm. Thật là tấm lòng của người cha. Mạnh mẽ nhưng không kém dịu dàng.
2. Âm thầm dịu dàng
Tâm lý học nhận định: Gay gắt phê bình chỉ trích lỗi lầm của người khác tố cáo ta không chịu nổi lỗi lầm của chính mình. Đó là dấu hiệu của một tâm hồn yếu đuối. Dịu dàng là dấu hiệu của một tâm hồn mạnh mẽ. Thô bạo tiếp cận chỉ làm vết thương thêm đau đớn. Giống như lý hình hành hạ tội nhân. Dịu dàng tiếp cận mới có thể chữa lành vết thương. Như lương y lành nghề.
Dịu dàng là hình ảnh của người cha nhân hậu đón đứa con hoang đàng trở về. Hãy chiêm ngắm bức tranh của hoạ sĩ bậc thầy Rembrandt. Vòng tay ôm của người cha mới dịu dàng làm sao. Chữa lành tâm hồn tràn đầy thương tích. Phục hồi phẩm giá đã đánh mất. Vực dậy cuộc đời đổ vỡ. Phục sinh cuộc đời chết trong tội lỗi.
Cảm nhận được sự dịu dàng của Thiên Chúa, Thánh Cả cũng rất dịu dàng với Chúa Giêsu. Đặc biệt khi Chúa còn thơ bé. Chắc chắn Thánh Cả cảm nhận sâu xa lời Hôsê: “Khi Israel còn là đứa trẻ, Ta đã yêu nó… Ta đã tập đi cho Epraim, đã đỡ cánh tay nó… Ta xử với chúng như người nựng trẻ thơ, nâng lên áp vào má; Ta cúi xuống gần nó mà đút cho nó ăn.” (Hs 11,1-4) Chắc chắn Thánh Cả đã từng âu yếm Hài Nhi Giêsu như thế.
Thật lạ lùng. Chúa hoàn thành lịch sử cứu độ qua những yếu đuối của con người. Thánh Phaolô cảm nhận được sự yếu đuối của mình. Ngài tâm sự: “Đã ba lần tôi xin Chúa cho thoát khỏi điều này, nhưng Người bào tôi: ‘Ơn Ta đủ cho con, vì quyền năng của Ta được biểu lộ trọn vẹn trong sự yếu đuối’” (2Cr 12,7-9).
Thánh Giuse cũng đã có những lúc sợ hãi hoang mang. Nhưng Chúa bảo Thánh Cả: “Đừng sợ” (Mt 2,20). Nên ngài cảm nhận được Thiên Chúa có thể hành động cả khi ta sợ hãi, mỏng manh và yếu đuối. Vì thế Thánh Cả dạy ta hãy để Chúa dẫn lối cho ta. Đừng muốn kiểm soát tất cả. Hãy đơn sơ phó thác cả trong những lúc nguy nan nhất. Đó là vâng phục.
3. Âm thầm vâng phục
Thánh Giuse vâng phục. Mau mắn. Triệt để. Không ngần ngại. Và không cần nói. Chỉ thi hành.
Vâng phục trong những việc thật khó khăn. Như nhận Đức Mẹ làm bạn. Thánh Cả đã định trốn đi. Nhưng chỉ một lời Chúa nói, ngài đã quay về nhận Đức Mẹ.
Vâng phục trong những việc vất vả. Đang đêm phải thức dậy. Trốn sang đất Ai cập xa xôi. Không chuẩn bị gì. Chỉ vâng lời. Và tức khắc lên đường.
Vâng phục trong những đổi thay biến chuyển. Từ Ai cập, không về quê hương Bêlem. Nhưng về Nazareth.
Cuộc đời Thánh Cả là cuộc đời hoàn toàn vâng phục. Luôn di chuyển chỗ ở. Luôn thay đổi chọn lựa. Kể cả chọn lựa quan trọng như chọn lựa bậc sống. Tất cả thuận theo thánh ý Chúa.
Có lẽ vì thế mà ảnh hưởng lên Chúa Giêsu. Ngay từ nhỏ, Chúa đã vâng phục song thân. Lớn lên trong nhà Nazareth, Chúa Giêsu đã học được lòng vâng phục từ người cha nuôi. Vì thế khi ra đời hoạt động, Chúa luôn vâng phục thánh ý Chúa Cha. “Lương thực của Thầy là là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người” (Ga 4,34). Đặc biệt trong giờ phút hấp hối tại vườn Giêtsimani, Chúa hoàn toàn từ bỏ ý riêng để vâng lời Chúa Cha, sẵn sàng chịu chết. “Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha” (Mt 26,39). Thánh Phaolô chứng thực: “Dẫu là Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua nhiều đau khổ mới học được thế nào. Là vâng phục” (Dt 5,8). Bài học ấy Chúa đã học với Thánh Cả Giuse là người thầy đầu tiên và xuất sắc. Thánh nhân đã vâng phục để đón nhận thánh ý Chúa.
4. Âm thầm đón nhận
Đón nhận thánh ý Chúa. Vì Chúa mà đón nhận mọi người và mọi hoàn cảnh Chúa gửi đến. Không phải là một đón nhận miễn cưỡng. Nhưng đón nhận với tất cả tấm lòng, tình yêu và trân trọng.
Thoạt tiên là đón nhận Đức Mẹ. Thánh Giuse chẳng hiểu gì về Đức Mẹ. Nhưng Thánh Cả đón nhận Đức Mẹ như đón nhận chính Chúa. Yêu thương. Bảo vệ danh thơm tiếng tốt. Kính trọng. Sự trân trọng và tế nhị đối với phụ nữ là điều hiếm thấy ở thế kỷ thứ nhất. Thậm chí ngay cả trong thời đại hiện tại.
Kế đó là đón nhận những bất trắc xảy đến trong đời. Đón nhận không phàn nàn kêu ca. Đón nhận mà đồng hoá với bổn phận. Vì Thánh Cả kết hợp nên một với Thiên Chúa. Ý Chúa là ý ngài. Đón nhận mà không đòi lý do. Không giải thích. Chỉ đón nhận. Không tìm hợp lý. Chỉ tìm hợp nhất. Hợp nhất với Chúa. Chúa muốn gì Thánh Cả muốn điều ấy. Mọi sự Chúa muốn đều tốt. Kể cả hạnh phúc. Kể cả bất hạnh.
Ở đây ta không thể không nhắc đến các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Đặc biệt Đấng Đáng Kính Phanxicô Xavie Nguyễn văn Thuận. Các ngài đã đón nhận hoàn cảnh khó khăn. Hợp nhất nên một với Chúa. Nên Đức Cố Hồng Y Phanxicô đã nói: “Chúa muốn mưa, con cũng muốn, - Chúa muốn nắng, con cũng muốn, - Chúa muốn sướng, con cũng muốn, - Chúa muốn cực, con cũng muốn, - Chúa và con chỉ có một ý. Bí quyết hạnh phúc của con.”[2]
Hợp nhất với Chúa là hợp nhất với hoàn cảnh lịch sử. Đón nhận để hoà mình vào dòng chảy lịch sử. Để mình đi vào lịch sử. Để hoàn cảnh trở thành lịch sử đời mình. Và lịch sử đời mình ở trong lịch sử ơn cứu độ. Vượt lên trên phạm vi nhỏ hẹp của lịch sử cá nhân. Đi vào lịch sử rộng lớn trong bàn tay Chúa. Để đón nhận như thế phải rất can đảm và sáng tạo.
(còn tiếp)
Tu Hội Thừa Sai Chúa Giêsu
